ترکیبات کنترل کننده حشرات در کشت گیاهان دارویی

ترکیبات کنترل کننده حشرات شامل موارد زیر است:

• حشره کشها (Insecticides)
• دور کننده حشرات (Insect repallants)
• جذب کننده حشرات (Insect attractants)
• عقیم کننده حشرات (Insect Sterilizing Agent)

از گروههای فوق حشره کشها بیشترین کاربرد را دارا هستند. جذب کننده های جنسی و مواد عقیم کننده حشرات هنوز به اندازه کافی بررسی نشده اند و امروزه فقط میتوان آنها را به طور آزمایشی به کار گرفت.

حشره کشها مانند قارچ کشهای محافظ فقط زمانی استفاده میشوند که در گیاه نیازمند محافظت، حشره در مراحل مختلف رشد مشاهده شده باشد. تنوع حشره کشهای موجود امروزی تا حدی به علت وجود شمار عظیمی از گونه های حشرات و تا حدی نیز به سبب ظهور حشرات مقاوم است. تلاشهایی در جهت ابداع حشره کشهای انتخبی که بر حشرات مزاحم موثر باشد اما به حشرات مفید مانند زنبور عسل لطمه نزند صورت پذیرفته است. جستجوی مداوم جهت یافتن حشره کشهای با پایینترین سمیت برای پستانداران در جریان است.

روش استفاده از حشره کشها تا حدودی توسط نوع حشره، بر حسب اینکه از نوع گاز گیرنده مانند سوسک یا پرونه ها و یا مکنده مانند aphid و bug باشند تعیین میگردد. حشرات میتوانند ماده موثره را توسط تنفس، غذا یا با تماس جذب نمایند. بدین جهت حشره کشها با عنوین سموم تنفسی، غذایی یا تماسی مشخص میگردند و برحسب نوع اثر به ترتیب زیر قابل طبقه بندی اند.

• سموم عمومی سلول (رسوب دهنده پروتئین ها)
• سموم آنزیمی (استرهای اسیدفسفریک و N-آلکیل کارباماتها)
• سموم عصبی (مانند هیدروکربنهای کلرینه)

حشره کشهای موجود برای حفاظت گیاهان دارویی شامل آنهایی هستند که به داخل گیاه نفوذ ننموده تا آنها که به سرعت و به طور کامل جذب میشوند. نوع دوم خود قابل تفکیک به ترکیباتی است که به سرعت متابولیزه میشوند و یا سایر انواعی که بدون تغییر در Sapگیاه برای مدتی باقی مانده و بر علیه حشرات مکنده عمل مینمایند. اینها تحت نام حشره کشهای سیستمیک (Systemic) شناخته میشوند.

حشره کشهای معدنی، به علت سمی بودن در پستانداران، امروزه به طور گسترده توسط ترکیبات آلی جایگزین شده اند. اینها شامل ترکیبات آرسنیک مانند آرسنات سرب یا کلسیم و سبز شونیفورت و ترکیبات فلوئور مانند فلوئورید سدیم، سدیم فلورو سیلیکات و کریولیت میباشند.

به علت منشأ طبیعی حشره کشهای گیاهی حاصل از گونه های مختلف گیاه Tanacetum مانند Pyrethrium (استخراج شده خام شامل پیرترین و سینرین) و رتنون (Retenone) حاصل از ریشه derris خصوصا با مقاصد بهداشتی مصرف میگردند. قیمت بالای آنها، استفاده گسترده در کشت گیاهان دارویی را مانع میشود. اگر چه برخی حشره کشها از بازار جمع آوری گردیده اما هنوز به تعداد بالا حضور دارند. آنها را میتوان به گروههای زیر تقسیم نمود:

• حشره کشهای مشتق از گیاهان
• هیدروکربنهای کلرینه و ترکیبات مربوطه که د-د-ت نیز شاملند.
• استرهای اسیدهای ارگانوفسفریک و تیوفسفریک
• استرهای اسید کاربامیدیک (کارباماتها)

از آنجایی که تعداد زیادی از حشره کشهای صناعی (Synthetic) وجود دارد و در بسیاری موارد اینکه کدام حشره کش توسط کشت دهنده گیاه دارویی مصرف شده دانسته شده نیست لذا ضروری است که در هنگام آزمایش باقیمانده حشره کشها، برای همه گروهها جستجو گردد. شلیشر (Svhlisher) روشهایی را بدین منظور ابداع نموده است.