کنترل شیمیایی آفات گیاهان دارویی

کنترل شیمیایی آفات

مواد شیمیایی کنترل کننده آفات به صورت محصولات (فرمولهای) مناسب مصرف میشوند. برحسب خصوصیات ماده فعال و محصولی که میباید از آن مراقبت به عمل آید، این محصولات محتوی حاملهای (Carriers) مناسب (کائولن، تالک، اسید سیلیسیک) مواد کناری مانند مرطوب کننده ها (wetting agents)، امولسیه کننده ها (Emulsifiers) و حلالهای آلی یا گازهای خارج کننده (Propellants) میباشند.

گونه های متفاوتی از محصولات با مواد موثره موجودند که عبارتند از:

• افشانه ها (Spray) یا پودرهای مرطوب شونده: ماده موثره به همراه ماده حامل و مواد مرطوب کننده و پخش کننده (Dispersing agent) در اندازه ذرات بسیار ریز، در حدود ۱-۲۰ میکرومتر تهیه و قبل از مصرف در آب پراکنده میشود.
• پودرها: ماده موثره تا اندازه ذره ۱۰ تا ۵۰ میکرومتر ریز شده و در غلظت پایین با ماده حامل و هر چسباننده ضروری مخلوط شده و به همان گونه مصرف میگردد.
• گرانولها: در اینجا ماده موثره بر روی ماده حامل گرانول شده (اندازه گرانول ۳۰۰ میکرومتر تا چند میلی متر) جذب و به همین ترتیب پراکنده میشود.
• محلولهای غلیظ قابل امولسیه شدن: ماده موثره که به آن مواد امولسیه کننده اضافه شده است با حداکثر غلظت ممکن در یک حلال آبی حل میشود (عموما روغنهای معدنی). بلافاصله قبل از مصرف این محلول غلیظ به مقدار توصیه شده آب افزوده شده و بلافاصله در آن امولسیه میشود.
• محلول در روغن معدنی: اینها محتوی ماده امولسیه کننده نبوده و به صورت مستقیم یا آئروسل به منظور محافظت از گیاه استفاده میشوند.
• دودزاها: ماده موثره در یک مخلوط نمک که به عنوان تله و حامل استفاده میشود جای دارد و هنگامی که از آن تبخیر میگردد. این نوع محصول در فضاهای بسته مانند انبارها، گلخانه و غیره استفاده میشود.

بر حسب نوع آفت مواد شیمیایی به گروههای زیر تقسیم میشوند:

• قارچ کشها (Fungisides)
• علف کشها (Herbicides or weed killer)
•  حشره کشها (Insecticides)
• کنه کشها (Acaricides)
• کرم کشها (Nematicides)
• کشنده جوندگان (Rodenticides)
• باکتری کشها (Bactriocides)
• سایر مواد مانند کشنده نرم تنان (Mulluscicides) و فراری دهنده پرندگان و جوندگان و غیره.

نه تنها تعداد مواد شیمیایی کنترل کننده آفات بسیار زیاد است بلکه دائما در حال تغییر نیز میباشند. مصرف بسیاری از ترکیبات ذکر شده در اینجا دیگر مجاز نمیباشد و یا اینکه توسط ترکیبات دیگر جایگزین شده اند. به طور مثال مصرف د-د-ت در بسیاری از کشورهای صنعتی غرب مجاز نیست حال آنکه هنوز در سایر کشورها، خصوصا جهت کنترل پشه آنوفل، ناقل مالاریا مصرف میشود و کارخانجات جدید تولید د-د-ت در حال ساخته شدن است.

در هنگام آزمایش دارو یا گیاه دارویی برای تعیین باقیمانده آفت کشها مهم است که تلاش گردد تا گروههای آفت کشها مورد جستجو قرار گیرد تا اینکه به دنبال ترکیبات خاص بگردیم.