تدریس خصوصی شیمی توسط بهترین مدرس شیمی کنکور تهران
سوال امتحانی شیمی دهم مدرسه دخترانه فیاض بخش تهران
انرژی تشکیل بلورهای سدیم کلرید و سزیم کلرید را با یکدیگر مقایسه کنید و توضیح دهید که کدام یک از این ترکیبات یونی پایداری بیشتری دارد.
پاسخ:
دانش آموزان عزیزم فرمول شیمیایی نمک سدیم کلرید NaCl و سزیم کلرید CsCl می باشد.
نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه کنید این است که انرژی لازم برای تشکیل ترکیبات یونی به دو عامل بار یون ها و اندازه یون ها بستگی دارد. به طوری که هر چقدر بار یون ها بزرگتر باشد انرژی بیشتری از تشکیل بلورهای نمکی آزاد می شود.
ولی چون در ترکیب داده شده بار یون ها مساوی می باشد لذا این پارامتر نمی تواند ملاکی برای مقایسه انرژی شبکه بلورهای این دو ترکیب باشد.
هرچه اندازه یون ها کوچکتر باشد، یون های مخالف بیشتر به سمت همدیگر نزدیک می شوند و نیروی جاذبه قوی تشکیل می شود و لذا انرژی بیشتری موقع تشکیل بلور آزاد می شود.
در دو ترکیب داده شده که آنیون ها مشترک هستند ولی کاتیون ها در یک گروه جدول تناوبی قرار دارند و شعاع کاتیون سدیم کوچکتر از کاتیون سزیم می باشد. لذا موقع تشکیل بلور سدیم کرید انرژی بیشتری آزاد می شود.
نکته بسیار مهم: چون انرژی آزاد می شود پس مقدار آن منفی خواهد بود. انرژی شبکه بلور سدیم کلرید ۷۸۸- و سزیم کلرید ۶۶۹- کیلوژول بر مول می باشد.
بنابراین بلور سدیم کلرید پایدارتر و قویتر از سزیم کلرید می باشد.
نتیجه گیری و نکته کنکوری و المپیادی: انرژی حاصل از تشکیل بلورهای نمکی با بار یون ها رابطه مستقیم و اندازه یون ها رابطه عکس دارد.
تدریس خصوصی و گروهی شیمی دهم و یازدهم و دوازدهم در تهران