تکنیک کنکوری تعیین فرمول مولکولی ترکیبات آلی از روی تعداد پیوندهای کوالانسی

تدریس و جمع بندی شیمی کنکور، پایه، تیزهوشان و المپیاد

دکتر مهدی نباتی – استاد برتر شیمی کنکور ایران

تدریس و جمع بندی شیمی کنکور با آقای نباتی تدریس و جمع بندی شیمی کنکور با دکتر نباتی تدریس و جمع بندی شیمی کنکور ۱۴۰۲ با دکتر مهدی نباتی

دانش آموزان کنکوری عزیزم، برای رتبه برتر شدن و کسب درصدهای بالاتر در دروس مخصوصا درس شیمی کنکور که تعیین کننده ترین درس کنکور می باشد بایستی علاوه بر اینکه مطالعه منظم و مستمری داشته و تست های زیادی بزنین، تیپ تست های جدید نیز کار کنید.

امروز در این مقاله می خواهم یک مبحث ترکیبی جدید را به شما دانش آموزان آموزش دهم که هم تیپ تست جدیدی می باشد و تا حالا در کنکور مطرح نشده و  هم اینکه قابلیت ترکیب با مسائل استوکیومتری را دارد.

پس چند دقیقه وقت بگذارید و این تکنیک کنکوری را یاد بگیرید…

 

تکنیک کنکوری تعیین فرمول مولکولی

ترکیبات آلی معمولا فقط از اتم های کربن، هیدروژن، گوگرد، اکسیژن، نیتروژن و هالوژن ها ساخته می شود. برای هر کدام از این اتم ها، تعداد الکترون های پیوندی زیر را در نظر بگیرید:

اتم کربن: ۴

اتم هیدروژن: ۱

اتم اکسیژن: ۲

اتم گوگرد: ۲ (مگر اینکه خود سوال تعداد الکترون های پیوندی اتم گوگرد را ذکر کند)

اتم نیتروژن: ۳

هالوژن ها: ۱

 

قدم دوم: فرمول عمومی ترکیبات آلی مهم را بلد باشید:

آلکان ها: C_nH_2n+2

آلکن ها: C_nH_2n

آلکین ها: C_nH_2n-2

اترها و الکل ها: C_nH_2n+2O

اسیدها و استرها: C_nH_2nO₂

آمین ها: C_nH_2n+3N

آمیدها: C_nH_2n+1NO

*** اگر فرمول ماده پیچیده ای مدنظر بود، خودتان فرمول بسازید یعنی C_nH_mN_pO_qS_eX_w و از روی اطلاعات سوال، به فرمول واقعی برسید.

 

قدم آخر: تعداد هر نوع اتم را ضربدر نصف تعداد الکترون های پیوندی بکنید و در آخر جمع بزنید. با برابر قرار دادن این معادله با داده سوال، مقدار n را به دست آورده و به فرمول مولکولی ترکیب آلی برسید.

 

فرمول های میانبر تعداد پیوندها در ترکیبات آلی

با استفاده از نکات طلایی گفته شده در بالا میتوان به فرمول های میانبر زیر برای محاسبه تعداد پیوندها در ترکیبات آلی رسید:

آمیدها و آمین ها: ۳n + 3

الکل ها، اترها، اسیدها و استرها: ۳n + 2

آلکان ها: ۳n + 1

آلکن ها: ۳n

آلکین ها: ۳n – 1

 

تست تالیفی شیمی کنکور

مولکول آلکانی از ۱۶ پیوند کوالانسی تشکیل شده است. ۱۴۴ گرم از این مولکول آلی برابر با چند مول می باشد؟

الف: ۲

ب: ۳

ج: ۴

د: ۵

 

پاسخ:

چون مولکول مدنظر، آلکان می باشد لذا خواهیم داشت:

۳n + 1 = 16  ⇒    n = 5    ⇒     C₅H₁₂

بنابراین فرمول مولکولی این ترکیب آلی C₅H₁₂ می باشد. لذا جرم مولی آن برابر با ۷۲ گرم بر مول می باشد.

n = m/M = 144/72  ⇒    n = 2 mol

گزینه صحیح:

با توجه به محاسبات انجام شده، گزینه الف پاسخ صحیح می باشد.

 

دکتر مهدی نباتی

استاد برند شیمی کنکور ایران

 

معلم شیمی کنکور تهران مشهد اصفهان کرج شیراز تبریز قم اهواز کرمانشاه ارومیه رشت زاهدان همدان کرمان یزد اردبیل بندرعباس اراک اسلامشهر زنجان قزوین سنندج خرم آباد گرگان ساری شهریار شهر قدس کاشان ملارد دزفول نیشابور بابل خمینی شهر سبزوار گلستان آمل پاکدشت نجف آباد بروجرد آبادان قرچک بجنورد ورامین بوشهر ساوه 

تدریس خصوصی آنلاین و حضوری شیمی کنکور و المپیاد شیمی

قائم شهر بیرجند نسیم شهر سیرجان خوی ایلام بوکان شهرکرد سمنان فردیس مراغه شاهین شهر ملایر مهاباد سقز بندر ماهشهر رفسنجان گنبد کاووس شاهرود مرودشت کمال شهر