در مقاله قبلی به تعریف واژه استریلیتی و معرفی سیستمهای تست آن پرداختیم. قصد داریم در این مقاله به معرفی انواع تست استریلیتی بپردازیم.
انکوباسیون مستقیم (غوطه وری)
تست استریلیتی بالک نهایی و فراوری نشده، سلولهای pre-banking، بانک سلولی و ویروسی معمولا از طریق آغشتن مستقیم ماده آزمایش شونده در دو نوع محیط مختلف جهت کشت باکتریهای هوازی و بی هوازی اجرا میگردد. ماده مورد تست۱۴ روز انکوباسیون شده و به دنبال آن تست آلودگی میکروبی انجام میگردد. این روش مناسب برای موادی که به راحتی قابل فیلتر کردن نیستند بوده و نیاز به حجم کمتری از ماده آزمایش شونده دارد.
فیلتراسیون غشایی
در مواردی که حجم نمونه زیاد بوده و یا احتمال وجود مهارکننده های تداخل کننده با کشت میکروبی باشد، روش فیلتراسیون غشایی برای آزمودن فعالیت قارچها و باکتریها به کار میرود. در این روش بالک یا حجمی از ویال محصول نهایی از فیلتر غشایی که برای بازداری آلاینده های میکروبی طراحی شده عبور میکند. سپس فیلتر جهت حذف بازدارنده ها شسته شده و مجددا مانند روش مستقیم در دو نوع محیط کشت مختلف در انکوباتور قرار داده میشود. از مزایای این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سازگاری با حجم بالای نمونه (تا ۵۰۰ میلی لیتر)
- حذف مواد بازدارنده که مانع از کشت میکروارگانیسمها میگردد به وسیله شستشوی فیلتر با حلال مناسب
دو نوع سیستم رایج در تست استریلیتی شامل سیستم باز و سیستم بسته میباشد. ابزار مورد استفاده در نوع باز شامل پمپ خلا، منیفلد ۳ یا ۶ شاخه و هولدرهایی از جنس شیشه، استیل و یا پلیمر (یکبار مصرف) میباشد. از مزایای سیستم باز میتوان به ارزان قیمت بودن آن و از معایب آن خطای بیشتر، حساسیت و سرعت کمتر آن اشاره کرد.
مهمترین قسمت یک سیستم بسته، دستگاه پمپ پریستالتیک آن است که در دو نوع مدل قابل استفاده در ایزولاتور و هود جریان آرام موجود میباشد. پمها را میتوان در محیطهای کشت مختلف به همراه ابزار تست گوناگون به کار برد. یکی دیگر از قسمتهای سیستم استریلیتی کانیسترهای آن بوده این فطعه با توجه به جنس غشای داخل آن دارای کد رنگی میباشد به طوری که هر رنگ برای نوع خاصی از محصول به کار میرود. برای مثال در کمپانی MILLIPORE که یکی از برترین و از پیشگامان تولید این محصول بوده، کانیستر قرمز و سبز رنگ دارای فیلتری از جنس PVDF بوده و به ترتیب برای فیلتراسیون آنتی بیوتیکها و ترکیبات تزریقی دامپزشکی مناسب است. یا کانیستر آبی رنگ که با فیلتری از جنس سلولز-استر برای نمونه های غیر آنتی بیوتیکی به کار میرود. همچنین محلولها و محیط کشت هم بایستی با توجه به نوع نمونه انتخاب گردد.
مزیت استفاده از این سیستم بسته نسبت به سیستمهای باز که در گذشته به کار میرفت، پیوسته بودن، کاهش دخالت آزمایشگر، افزایش دقت، حساسیت، طرفیت تولید و کیفیت محصول میباشد.