بررسی تشکیل پیوند هیدروژنی بین مولکول آب و یون کلر – تدریس شیمی کنکور

بررسی نکات کنکوری شیمی دهم با بهترین معلم خصوصی شیمی تهران

 

تست تالیفی شیمی دهم

در اثر آبپوشی کامل هیدروکلریک اسید (HCl) در آب، چه تعداد پیوند هیدروژنی بین کلر و آب تشکیل می شود؟

الف: ۰

ب: ۴

ج: ۱

د: با نوجه به غلظت محلول، می تواند ۲ یا ۳ پیوند هیدروژنی تشکیل دهد.

 

پاسخ:

پیوند هیدروژنی که عمدتا ماهیت یونی دارد زمانی تشکیل می شود که به اتم های الکترونگاتیو فلوئور (F)، اکسیژن (O) و یا نیتروژن (N) متصل باشد. بدین ترتیب این نوع هیدروژن می تواند با همین اتم ها از مولکول های دیگر پیوند هیدروژنی تشکیل دهد. برای مثال:

• آمونیاک (NH₃) توانایی تشکیل ۲ پیوند هیدروژنی دارد.
• آب (H₂O) توانایی تشکیل ۴ پیوند هیدروژنی دارد.
• اتانول (C₂H₅OH) توانایی تشکیل ۲ پیوند هیدروژنی دارد.
• هیدروفلوئوریک اسید (HF) توانایی تشکیل ۲ پیوند هیدروژنی دارد.

 

بنابراین اگر بخواهیم بر این اساس به این سوال جواب بدهیم باید بگوییم که هیچ پیوند هیدروژنی تشکیل نمی شود. اما این جواب غلط است، زیرا:

ببینید دانش آموزان عزیزم، این اتم های FON که گفتیم فقط برای زمانی است که متصل به اتم باشند.

 

مثلا اتم کلر در مولکول دی کلرومتان (CH₂Cl₂) نمی تواند با مولکول آب یا مولکول های دیگر پیوند هیدروژنی تشکیل دهد. اما زمانی که به صورت یک یون کاملا مجزا به طور کامل آبپوشی می شود، چون یون کلر دارای دانستیه الکترونی بالایی بوده و ۴ جفت الکترون دارد می تواند با مولکول های آب پیوند هیدروژنی تشکیل دهد. در شکل زیر نحوه تشکیل ۴ پیوند هیدروژنی بین یک یون کلر و ۴ مولکول آب را مشاهده می کنید:

 

 

گزینه صحیح:

با توجه به نکات فوق طلایی گفته شده در بالا جواب گزینه ب می باشد.

 

دکتر مهدی نباتی

 

 

 

معلم خصوصی شیمی دهم و یازدهم و دوازدهم در تهران