ویروس کرونا چیست؟

هر آنچه که باید در مورد ویروس کرونا بدانیم

کرونا نوعی ویروس است که باعث ایجاد عفونت در بینی، سینوس‌ها یا گلو فوقانی می‌شود. نام ویروس کرونا از شکل آن گرفته شده که هنگام تصویربرداری با استفاده از میکروسکوپ الکترونی شبیه به یک تاج خورشیدی است.

این بیماری برای اولین بار در اواخر دسامبر سال ۲۰۱۹ در ووهان، یکی از شهر‌های بزرگ چین گزارش شده و به سرعت در حال شیوع است. از آن زمان، مسافران با سفر به کشور‌های دیگر از جمله ایالات متحده، باعث انتقال این ویروس در سطح جهان شده‌اند. از ابتدا شیوع تاکنون صد‌ها نفر به ویروس کرونا آلوده شده‌اند.

در بازه زمانی بین ۳۱ دسامبر تا ۲۲ ژانویه مقامات کشور چین از شناسایی بیش از ۴۰۰ نفر که به این ویروس مبتلا شده‌اند خبر دادند. تایلند دو مورد و ژاپن، کره جنوبی و تایوان هم هر کدام یک مورد ابتلا گزارش کرده‌اند. تمامی این بیماران اخیرا به چین سفر داشته‌اند. در خارج از آسیا ، ایالات متحده نیز اولین مورد ابتلا به این ویروس را در بیمارانی که اخیراً از ووهان در چین برگشته گزارش کرده است. در کشور ما نیز کارشناسان بهداشت مستقر در مرزها و فرودگاهها، تمام افرادی که از چین قصد ورود به کشور را دارند تحت مراقبت قرار می‌دهند.

این ویروس برای اولین بار توسط لئو پون ویروس شناس در دانشکده بهداشت در چین رمزگشایی شد، او احتمال می‌دهد کرونا ابتدا در بدن یک حیوان ایجاد شده و سپس در انسان گسترش یافته و از جمله موارد نادری است که در اصطلاح پزشکی، زونوتیک نامیده می‌شود؛ این نام به بیماری‌هایی اتلاق می‌شود که از حیوان به انسان منتقل می‌شود. طبق اظهارات پون این ویروس باعث ایجاد پونومونی شده و به آنتی بیوتیک هیچ پاسخی نمی‌دهد. هنوز مشخص نیست که ویروس کرونا تا چه اندازه می‌تواند کشنده باشد.

در مورد شیوع این بیماری، گزارش‌ها حاکی از آن است که بیشتر گروه اول بیماران بستری، کارگر یا مشتریانی در یک بازار عمده فروشی غذا‌های دریایی محلی بوده‌اند؛ همچنین گوشت‌های فرآوری شده و حیوانات قابل مصرف زنده از جمله مرغ، الاغ، خفاش، گوسفند، خوک، شتر، روباه، موش‌های بامبو، جوجه تیغی و خزندگان نیز از مواردی بوده‌اند که در گزارش ها به عنوان منبع این ویروس گزارش شده‌اند.

علائم ویروس کرونا چیست؟

این ویروس‌ معمولاً می‌توانند با ایجاد مشکلات خفیف تا متوسط در دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی باعث بیماری شود. علائم ویروس کرونا شامل آبریزش بینی، سرفه، گلودرد، احتمالاً سردرد و تب است که می‌تواند تا دو روز ادامه یابد.

در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند مانند افراد مسن و بسیار جوان، این احتمال وجود دارد که این ویروس باعث ایجاد مشکلات تنفسی بسیار جدی‌تر مانند ذات‌الریه یا برونشیت شود.

ویروس MERS یک سندروم تنفسی معروف است که برای اولین بار در سال ۲۰۱۲ در خاورمیانه گزارش شد که سبب ایجاد مشکلات تنفسی می‌شد؛ براساس CDC، از هر ۱۰ بیمار آلوده به MERS سه تا چهار نفر جان خود را از دست دادند.

در حال حاضر تصور می‌شود که ویروس کرونا در بروز علائم، خفیف‌تر از SARS و MERS است. پیتر هوربی، استاد بیماری‌های عفونی نوظهور و بهداشت جهانی در دانشگاه آکسفورد در این باره می‌گوید: بیماران فعلا یک هفته سرفه خفیف و به دنبال آن تنگی نفس را تجربه کرده‌اند و تاکنون حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد شدید بوده که نیاز به مراجعه به بیمارستان داشته است.

ویروس کرونا چگونه منتقل می‌شود؟

ویروس‌ها می‌توانند از تماس انسان با حیوانات منتقل شوند. طبق گفته دانشمندان سازمان بهداشت جهانی MERS در شتر‌ها و SARS از گربه‌ها شروع شده است، اما در مورد کرونا هنوز مشخص نشده چه حیواناتی ممکن است باعث شیوع این ویروس در ووهان شده باشد و انتقال انسان به انسان هم غالباً هنگامی اتفاق می‌افتد که شخص در معرض سرفه فرد مبتلا قرار گرفته باشد.

بسته به میزان ابتلا به ویروس، سرفه، عطسه یا لرزش دست از مشخص‌ترین علائم این ویروس هستند. کرونا همچنین با دست زدن به چیزی که فرد آلوده لمس کرده قابل انتقال است. در برخی موارد پرستاران هم از طریق زباله‌های عفونی بیماران مبتلا به این ویروس آلوده شده‌اند.

انتقال انسان به انسان برای ویروس کرونا تأیید شده است، اما متخصصان اکنون در تلاشند تا دریابند چه کسی آن را بیشتر منتقل می‌کند و چه کسی بیشتر در معرض خطر است و آیا این انتقال بیشتر در بیمارستان‌ها یا در جامعه رخ داده است؟ و به نظر می‌رسد MERS، SARS و ویروس کرونا باعث بروز بیماری شدیدتر در افراد مسن می‌شوند؛ بیشتر افرادی که تاکنون براثر ابتلا به این ویروس جان خود را از دست داده‌اند، بالای ۵۰ سال سن داشته و از یک بیماری پنهان یا آشکار دیگر مثل بیماری قلبی، فشار خون بالا و دیابت یا نارسایی سیستم ایمنی بدن رنج می‌برده‌اند.

راه درمان ویروس کرونا چیست؟

درمان خاصی وجود ندارد، اما تحقیقات در حال انجام است. بیشتر اوقات علائم به خودی خود از بین می‌رود؛ متخصصان هم توصیه می‌کنند که در این باره مراقبت‌های بیشتری انجام شود. اگر علائم بدتر از سرماخوردگی است، حتما باید به پزشک مراجعه شود.

پزشکان می‌توانند با تجویز داروی درد یا تب، علائم را تسکین دهند. CDC می‌گوید دستگاه بخور یا دوش گرم می‌تواند به گلو درد یا سرفه کمک کند. نوشیدن مایعات زیاد، استراحت و خواب کافی تا حد امکان همچنین می‌تواند در درمان این ویروس موثر باشد.

آیا این ویروس می‌تواند نگران کننده باشد؟

طبق اظهارات نیل فرگوسن، استاد زیست شناسی ریاضی در امپریال کالج لندن، میزان مرگ و میر ویروس کرونا، کمتر از SARS و MERS است، اما هنوز قابل مقایسه با آنفلوآنزای فراگیر اسپانیایی بوده و این یک نگرانی مهم در سطح جهان است. فرگوسن معتقد است که میزان مرگ و میر، احتمالاً زیاد نخواهد بود، اما ویروس‌های جدید بسیار سریعتر در میان جمعیت گسترش می‌یابند.

راه‌های پیشگیری از ابتلا به این ویروس چیست؟

واکسنی برای محافظت در برابر این خانواده از ویروس‌ها وجود ندارد، حداقل هنوز وجود ندارد. آزمایش برای واکسن MERS در حال انجام است. انستیتوی ملی بهداشت آمریکا در حال کار بر روی واکسن علیه ویروس جدید است، اما ماه‌ها طول می‌کشد تا کارآزمایی‌های بالینی انجام شود و بیش از یک سال زمان می‌برد تا وارد بازار شود. ممکن است با دوری از افراد بیمار، بتوان تا اندازه‌ای خطر ابتلا به این ویروس را کاهش داد. همچنین از تماس دست‌ها با چشم، بینی و دهان باید خودداری شود. شستن دست‌ها با آب صابون، حداقل به مدت ۲۰ ثانیه هم از جمله توصیه‌های متخصصان برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس است.

اگر بیمار هستید و تصور می‌کنید که ممکن است علت آن ویروس کرونا باشد باید به یک ارائه دهنده خدمات درمانی اطلاع دهید و به دنبال درمان زودهنگام باشید. هنگام سرفه یا عطسه، دهان و بینی خود را بپوشانید و اشیاء و سطحی را که لمس می‌کنید ضد عفونی کنید و اگر به چین سفر می‌کنید، از علائم آن آگاه باشید و از رفتن به بازار حیوانات زنده خودداری کنید، جایی که آغاز شیوع بیماری در ووهان بوده است.

ویروس کرونا در زنان باردار چگونه است؟

یک مطالعه در سال ۲۰۱۴، مواردی از وجود ویروس MERS در زنان بارداری را نشان داد که در بیمارستان زایمان کرده بوند و مطالعه‌ای دیگر در سال ۲۰۰۴ انجام شد که به دنبال آن مشخص شد که بیماری‌های مرتبط با SARS با مواردی از سقط خود به خود، مرگ مادر و بیماری بحرانی مادر مرتبط بوده است.

ویروس کرونا در گربه‌ها، سگ‌ها و حیوانات دیگر

حیوانات اهلی می‌توانند ویروس کرونا را بگیرند و باعث عفونت‌های شدید شوند. بعضی اوقات ویروس‌ها می‌توانند منجر به بیماری‌های کشنده شوند. براساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۱، فرد می‌تواند باعث بروز پریتونیت عفونی حفره‌ای در گربه‌ها شود و چیزی به نام “ویروس کرونا پاتروپیک سگ” می‌تواند گربه‌ها و سگ‌ها را آلوده کند.

طبق این مطالعه، گربه‌ها می‌توانند SARS را بگیرند، اما هیچ یک از گربه‌های آلوده علائمی دال بر این بیماری را نشان نمی‌دهند. ویروس کرونا گربه معمولاً بدون علامت است، اما می‌تواند باعث اسهال خفیف شود.

 

دکتر مهدی نباتی متخصص طراحی، سنتز و فرمولاسیون داروهای نوین