آموزش شیمی کنکور – معادله انحلال پذیری خط راست
بحث انحلال پذیری نمک های یونی در حلال ها مثل آب یکی از مباحث بسیار مهم می باشد که تقریبا هر سال در تمامی گروه های آزمایشی، از آن سوال طرح می شود.
در ادامه، با یک تست تالیفی تحلیلی به گوشه ای از نکات مهم انحلال پذیری می پردازیم.
دانش آموزان عزیز، به خاطر پیچیده بودن این مبحث، سعی می شود که تمامی نکات در قالب چندین تست آموزش داده شود.
سوال:
بر اساس معادله انحلال پذیری سدیم نیترات، در دمای ۳۰ درجه سانتیگراد چند گرم سدیم نیترات باید به ۲۵۰ گرم آب اضافه شود تا یک محلول فوق اشباع تولید شود؟
S = 0.8θ + ۷۲
الف) ۲۴۰ گرم
ب) ۲۴۵ گرم
ج) ۹۶ گرم
د) ۹۸ گرم
پاسخ:
اگر انحلال پذیری هر نوع نمکی در هر نوع حلالی را در دماهای مختلف بررسی کنیم، می توان بر اساس مقدار ماده حل شونده (در نقطه سیرشدگی) بر اساس تغییر دما یک منحنی رسم کرد. اگر تمامی نقاط بررسی شده بر روی خط راست باشد می توان معادله خط راست را برای انحلال پذیری آن نمک یونی در حلال نوشت:
S = aθ + b
a در این معادله شیب را نشان می دهد یعنی شدت تغییر میزان انحلال پذیری در تغییر دمایی.
b هم عرض از مبدا را نشان می دهد یعنی میزان انحلال نمک مربوطه در دمای صفر درجه سانتیگراد.
حالا در صورت سوال گفته دمای ۳۰ درجه سانتیگراد. پس این دما را در معادله قرار می دهیم:
S = 0.8θ + ۷۲
S = (0.8×۳۰) + ۷۲
S = 96
خب بچه ها معنی این مقدار اینه که وقتی ۹۶ گرم از نمک مربوطه را در ۱۰۰ گرم از آب بریزیم به حالت سیر شدن می رسد.
ولی صورت سوال گفته ۲۵۰ گرم آب. پس ۹۶ را باید ضربدر ۲٫۵ بکنیم که می شود ۲۴۰ گرم.
یعنی اگر ۲۴۰ گرم نمک را در ۲۵۰ گرم آب بریزیم و هم بزنیم، محلول سیر شده به دست می آید.
ولی صورت سوال گفته چه مقداری باید بریزیم تا فوق اشباع به دست آید؟؟!!
هر مقداری بیشتر از ۲۴۰ گرم درون آب بریزیم محلول فوق اشباع به دست خواهد آمد.
گزینه صحیح:
با توجه به تحلیل های انجام شده، گزینه ب گزینه صحیح می باشد.
تدریس خصوصی و نیمه خصوصی شیمی دبیرستان و کنکور در تهران