معلم خصوصی شیمی دهم – حل سوال امتحانی انحلال پذیری دبیرستان فردانش تهران

آموزش خصوصی شیمی دهم با بهترین معلم شیمی کنکور تهران

 

بررسی سوال امتحانی شیمی دهم مدرسه دخترانه فردانش تهران

در صورتی که انحلال پذیری یک نمک در دمای ۱۰ درجه سانتی گراد ۱۸ گرم باشد. اگر ۸۰ گرم محلول آن را از دمای ۴۰ تا ۱۰ درجه سانتی گراد سرد کنیم، ۲۱ گرم نمک رسوب می کند. انحلال پذیری این نمک در دمای ۴۰ درجه سانتی گراد چیست؟

 

پاسخ:

دانش آموزان عزیزم برای حل این سوال ابتدا باید دوتا مفهوم اساسی را بدانیم:

الف: انحلال پذیری یک نمک یعنی اینکه در یک دمای مشخص چه مقداری از آن ماده در ۱۰۰ گرم حلال حل می شود.

ب: با توجه به اینکه در تعریف انحلال پذیری دیدیم که جرم حل شونده و حلال به صورت جدا مطرح می شود، بنابراین جرم محلول برابر با مجموع جرم حلال و جرم حل شونده.

جرم حلال + جرم حل شونده = جرم محلول

 

حال بر اساس این دو نکته بسیار مهم، ابتدا جرم محلول را در دو دمای ۴۰ و ۱۰ درجه سانتی گراد به دست می آوریم:

جرم محلول در دمای ۱۰ درجه سانتی گراد:

۱۱۸ = ۱۰۰ + ۱۸ = جرم محلول

جرم محلول در دمای ۴۰ درجه سانتی گراد: x + 100

 

نکته: برای محاسبه مقدار نمک رسوب داده شده در اثر تغییر دما از فرمول زیر استفاده می کنیم:

جرم محلول اول – جرم محلول دوم = جرم نمک رسوب داده شده

پس جرم نمک رسوب داده شده برابر است با x – 18

 

*** توجه داشته باشید که وقتی جرم محلول ما x + 100 باشد جرم نمک رسوب داده شده x – 18 می باشد.

حالا چون سوال گفته وقتی جرم محلول ۸۰ گرم باشد ۲۱ گرم رسوب می کند، به همین خاطر با یه تناسب ساده به جواب خواهیم رسید:

۸۰	x + 100
۲۱	x – 18

 

حالا یه طرفین وسطین ساده می کنیم:

۸۰x – 1440 = 2100 + 21x

⇓

۵۹x = 3540

⇓

x = 60

 

پس این نمک ما در دمای ۴۰ درجه سانتیگراد انحلال پذیری ۶۰ گرم در ۱۰۰ گرم حلال را دارد.

 

دکتر مهدی نباتی

 

 

 

تدریس خصوصی و گروهی شیمی دهم و یازدهم و دوازدهم در تهران