بررسی و تحلیل سوال امتحانی شیمی نهم مدرسه ضحی منطقه ۱ تهران

آموزش خصوصی شیمی دبیرستان با بهترین معلم شیمی کنکور و المپیاد تهران

 

سوال امتحانی شیمی نهم دبیرستان دخترانه ضحی تهران

در کدام یک از واکنش های زیر، دو ماده شیمیایی می توانند با یکدیگر واکنش داده و تولید محصولات جدید بکنند؟

Al + MgSO₄ 

K + Li₂SO₄

Au + FeSO₄

 

پاسخ:

دانش آموزان عزیزم، این مبحث واکنش پذیری یکی از مباحث بسیار مهم و سوال خیز درس شیمی نهم است که جزو سرفصل های درس شیمی یازدهم هم هست که هر سال توی کنکور مورد سوال قرار می گیرد. به همین خاطر حتما خوب یاد بگیرید!

عزیزانم اولین کاری که باید بکنیم این است که به وکنش ها دقت کرده و نوع واکنش ها را تشخیص دهیم. می بینیم که هر سه نوع واکنش از نوع واکنش های جانشینی بین یک فلز و یک ترکیب یونی است که اگر قرار باشد که واکنشی انجام بگیرد، نتیجه واکنش جایگزینی دو فلز با یکدیگر خواهد بود…

اما از کجا بدانیم که واکنش انجام خواهد شد یا نه؟؟!! کافی است که واکنش پذیری هر دو فلز در آن واکنش را با یکدیگر مقایسه کنیم… فلز با واکنش پذیری بالا می تواند جانشین فلز با واکنش پذیری پایین در ترکیب یونی شود!!!

 

دانش آموزان گلم به این ۳ نکته بسیار توجه کنید:

نکته اول: در هر گروه از جدول تناوبی، واکنش پذیری فلزات از بالا به پایین افزایش می یابد.

نکته دوم: در هر دوره از جدول تناوبی، واکنش پذیری فلزات از چپ به راست کاهش می یابد.

نکته سوم: اغلب، واکنش پذیری فلزات اصلی از فلزات واسطه بیشتر است.

 

آنالیز Al + MgSO₄

آلومینیوم و منیزیم، هر دو در یک دوره (دوره سوم جدول تناوبی) هستند. منیزیم در گروه دوم و آلومینیوم در گروه سیزدهم جدول تناوبی قرار دارند. پس بنا به نکته دوم، این واکنش قابلیت انجام ندارد.

 

آنالیز K + Li₂SO₄

پتاسیم و لیتیوم هر دو در گروه اول جدول تناوبی قرار دارند و واکنش پذیری پتاسیم بیشتر از لیتیوم است. پس این واکنش می تواند انجام شود.

۲K + Li₂SO_{4 →} ۲Li + K₂SO₄

 

آنالیز Au + FeSO₄

دانش آموزان عزیزم آهن و طلا هر دو فلز واسطه هستند و واکنش پذیری طلا خیلی کمتر از واکنش پذیری آهن است. بنابراین، این واکنش نمی تواند انجام شود.

 

بنابراین تنها واکنش بین فلز پتاسیم و ترکیب یونی لیتیوم سولفات می تواند انجام شود.

 

دکتر مهدی نباتی

 

 

 

تدریس خصوصی و گروهی شیمی در تمام مناطق تهران