نکات کنکوری شیمی ساختار مولکولی ویتامین آ A – آموزش تحلیلی شیمی

آموزش تحلیلی و تکنیکال شیمی کنکور و المپیاد با استاد نباتی

 

حاشیه های کتاب های درسی شیمی، تصاویر، جداول، نمودارها و شکل ساختاری مولکول ها از جمله قسمت های سوال خیز در آزمون کنکور سراسری هستند که طراحان محترم کنکور علاقه ویژه ای به این بخش ها دارند.

از سلسله مباحث آموزش تحلیل شیمی، در این مقاله می خواهم در رابطه با نکات پیدا و پنهان ساختار مولکولی ویتامین آ (A) با همدیگر صحبت کنیم.

پس با من همراه باشید دوستان من…

 

بررسی نکات کنکوری و تحلیلی ساختار مولکولی ویتامین آ (A)

دانش آموزان عزیزم، ابتدا به ساختار مولکولی ویتامین آ (A) به دقت نگاه کنید:

 

نکته اول : ویتامین آ یک ترکیب آلی است.

نکته دوم :یک ترکیب غیر آروماتیک است.

نکته سوم : دارای ۵ پیوند دوگانه است.

نکته چهارم : دارای ۱ حلقه شش تایی می باشد.

نکته پنجم : فقط یک نوع گروه عاملی دارد آن هم گروه عاملی الکلی.

نکته ششم : فرمول مولکولی آن C₂₀H₃₀O است.

نکته هفتم : ویتامین آ از ۲۰ اتم کربن، ۳۰ اتم هیدروژن و فقط یک اتم اکسیژن تشکیل شده است.

نکته هشتم : ویتامین آ یک ترکیب ناقطبی (قطبیت بسیار ناچیز به خاطر گروه هیدروکسیل) است.

نکته نهم : ویتامین A آبدوست نیست (آب گریز است) پس در آب حل نمی شود.

نکته دهم : ویتامین آ یک ترکیب چربی دوست است پس در چربی حل می شود.

نکته یازدهم : ویتامین آ هیچ حلقه بنزنی ندارد.

نکته دوازدهم : جرم مولی ویتامین آ برابر با ۲۷۰ گرم بر مول است.

نکته سیزدهم : ویتامین آ دارای ۱۱۶ الکترون ظرفیتی است.

نکته چهاردهم : ویتامین آ دارای ۱۱۲ الکترون پیوندی است. پس دارای ۵۶ پیوند می باشد.

نکته پانزدهم : ویتامین آ دارای ۴ الکترون ناپیوندی است. به عبارتی دارای ۲ جفت الکترون ناپیوندی بر روی اتم اکسیژن است.

نکته شانزدهم : فقط زیرلایه های با عدد کوانتومی فرعی l = 0 و l = 1 یعنی زیرلایه های s و p از اتم های مولکول در تشکیل پیوندها شرکت کرده اند.

نکته هفدهم : هسته اتم های ویتامین آ دارای ۱۵۸ پروتون است.

نکته هجدم : هسته اتم های ویتامین آ دارای ۱۲۸ نوترون است.

نکته نوزدهم : ویتامین آ به بهبود بینایی افراد کمک می کند.

نکته بیستم : ویتامین آ در هویج یافت می شود.

نکته بیست و یکم : ویتامین آ در حلال های آلی غیر قطبی قابل حل است.

نکته بیست و دوم : هر مولکول ویتامین آ می تواند با ۵ مول برم واکنش دهد.

نکته بیست و سوم : هر ۵ پیوند دوگانه ویتامین آ می تواند در شرایط اسیدی با آب واکنش داده و ۵ گروه هیدروکسیل جدید به ساختار اضافه شود (پیوندهای دوگانه به یگانه تبدیل می شوند).

نکته بیست و چهارم : پیوندهای دوگانه ویتامین آ می تواند در واکنش پلیمریزاسیون شرکت کند. ولی چون مولکول سنگینی است فقط تعداد کمی از مولکول ها می توانند از طریق مکانیسم رادیکالی به هم متصل شوند و به جای پلیمر، الیگومر تشکیل دهند.

نکته بیست و پنجم : دو مولکول ویتامین آ در شرایط اسیدی غلیط می توانند با هم واکنش داده و یک ترکیب اتری تشکیل دهند.

 

دکتر مهدی نباتی

 

 

 

تدریس خصوصی و گروهی شیمی دهم و یازدهم و دوازدهم در تهران