روش تعیین واکنش موازنه شده مسائل سینتیک (سرعت واکنش) از جدول تغییرات غلظت

تدریس خصوصی شیمی یازدهم

دبیر شیمی آنلاین (همه شهرها) و حضوری (فقط تهران)

دکتر مهدی نباتی – استاد شیمی رتبه های تک رقمی و دو رقمی

تدریس خصوصی شیمی کنکور در قزوین تدریس شیمی کنکور در قزوین تدریس خصوصی شیمی در قزوین تدریس شیمی در قزوین

فصل دوم شیمی یازدهم به دو مبحث مهم آنتالپی و سینتیک (سرعت واکنش) می پردازد.

در مسائل سینتیک (تعیین سرعت واکنش)، یا خود طراح واکنش را می دهد و یا ما بایستی خودمان واکنش را نوشته و موازنه کنیم.

اگر واکنش را ندهند، از دو طریق می توان واکنش را نوشته و موازنه کرد. اول اینکه نمودار پیشرفت واکنش نسبت به زمان می دهند و یا اینکه جدول تغییرات غلظت مواد شرکت کننده در واکنش را در زمان های مختلف می دهند.

لذا با حل یک تست یاد خواهیم گرفت که چگونه از جدول تغییرات غلظت مواد شرکت کننده (واکنش دهنده ها و فراورده ها) در زمان های مختلف استفاده کنیم و به معادله موازنه شده واکنش دست پیدا کنیم.

استاد خصوصی شیمی کنکور در قزوین استاد شیمی کنکور در قزوین استاد خصوصی شیمی در قزوین استاد شیمی در قزوین

سوال تستی تعیین معادله موازنه شده واکنش

سه ماده A و B و C اجزای یک واکنش فرضی هستند و غییرات مول آن ها به صورت زیر است. سرعت متوسط واکنش در بازه زمانی ۴ تا ۱۲ دقیقه چند مول بر دقیقه است؟

C	B	A	زمان (دقیقه)
۲	۳٫۵	۳	۴
۳٫۲	۱٫۹	۲٫۲	۱۲

الف: ۰٫۵

ب: ۰٫۰۱

ج: ۰٫۱

د: ۰٫۰۵

معلم خصوصی شیمی کنکور در قزوین معلم شیمی کنکور در قزوین معلم خصوصی شیمی در قزوین معلم شیمی در قزوین

پاسخ:

قدم اول:

دانش آموزان عزیزم، ابتدا توجه داشته باشید که در جداول پیشرفت واکنش نسبت به زمان، تغییرات غلظت یا مول مربوط به واکنش دهنده ها همیشه کاهشی و تغییرات غلظت یا مول مربوط به فراورده ها افزایشی است. بنابراین A و B واکنش دهنده های این واکنش هستند و C نیز فراورده واکش می باشد.

دبیر خصوصی شیمی کنکور در قزوین دبیر شیمی کنکور در قزوین دبیر خصوصی شیمی در قزوین دبیر شیمی در قزوین

قدم دوم:

در مرحله بعد بایستی تغییرات تعداد مول را در زمان های ابتدا و انتهای واکنش برای هر سه ماده به دست آوریم:

Δn_A = 3 – 2.2 = 0.8

Δn_B = 3.5 – 1.9 = 1.6

Δn_C = 3.2 – 2 = 1.2

آموزش خصوصی شیمی کنکور در قزوین آموزش شیمی کنکور در قزوین آموزش خصوصی شیمی در قزوین آموزش شیمی در قزوین

قدم سوم:

در مرحله بعد بایستی تغییرات تعداد مول را در عددی ضرب یا تقسیم کنیم تا ساده ترین نسبت بین این تغییرات مول مواد به دست آید. در این سوال کافی است در عدد ۰٫۴ تقسیم کنیم تا ساده ترین ضرایب استوکیومتری برای مواد به دست آید.

A → ۰٫۸ ÷ ۰٫۴ = ۲

B → ۱٫۶ ÷ ۰٫۴ = ۴

C → ۱٫۲ ÷ ۰٫۴ = ۳

کلاس خصوصی شیمی کنکور در قزوین کلاس شیمی کنکور در قزوین کلاس خصوصی شیمی در قزوین کلاس شیمی در قزوین

بنابراین معادله موازنه شده واکنش به صورت زیر است:

۲ A   +   ۴ B    →    ۳ C

تدریس خصوصی شیمی کنکور در قزوین تدریس شیمی کنکور در قزوین تدریس خصوصی شیمی در قزوین تدریس شیمی در قزوین

قدم چهارم:

در مرحله بعد با توجه به خواسته سوال یعنی محاسبه سرعت متوسط واکنش، کافی است سرعت متوسط مصرف شدن یا تولید شدن یکی از مواد شرکت کننده در واکنش را به دست آورده و تقسیم بر ضریب استوکیومتری آن کنیم تا سرعت واکنش را به دست آوریم. لذا برای مثال، سرعت متوسط تولید شدن ماده C را حساب می کنیم:

R_C = Δn / Δt

R_C = 1.2 / 8

R_C = 0.3

کلاس خصوصی شیمی کنکور در قزوین کلاس شیمی کنکور در قزوین کلاس خصوصی شیمی در قزوین کلاس شیمی در قزوین

بنابراین سرعت متوسط واکنش به صورت زیر است:

R_t = R_C / 3

R_t = 0.3 / ۳

R_t = 0.1 mol/min

تدریس خصوصی شیمی کنکور در قزوین تدریس شیمی کنکور در قزوین تدریس خصوصی شیمی در قزوین تدریس شیمی در قزوین

گزینه صحیح:

با توجه به محاسبات و تحلیل های انجام شده، گزینه ج پاسخ صحیح سوال تسنی از مبحث سینتیک فصل دوم شیمی یازدهم هست.

تدریس خصوصی شیمی کنکور در قزوین تدریس شیمی کنکور در قزوین تدریس خصوصی شیمی در قزوین تدریس شیمی در قزوین

دکتر مهدی نباتی

استاد برتر شیمی کنکور ایران

تدریس خصوصی شیمی کنکور در قزوین تدریس شیمی کنکور در قزوین تدریس خصوصی شیمی در قزوین تدریس شیمی در قزوین

تدریس خصوصی آنلاین شیمی کنکور تهران مشهد اصفهان کرج شیراز تبریز قم اهواز کرمانشاه ارومیه رشت زاهدان همدان کرمان یزد اردبیل بندرعباس اراک اسلامشهر ساری بابل

تدریس خصوصی آنلاین شیمی کنکور و المپیاد شیمی ایران

تدریس خصوصی آنلاین شیمی کنکور تهران مشهد اصفهان کرج شیراز تبریز قم اهواز کرمانشاه ارومیه رشت زاهدان همدان کرمان یزد اردبیل بندرعباس اراک اسلامشهر ساری بابل