نکات کنکوری بسیار مهم آمینواسیدها

نکات تستی آمینواسیدها

 

آمینواسیدها ترکیباتی هستند که هم عامل آمینی (NH₂) دارند و هم عامل کربوکسیلی (COOH).

 

نکته ۱: آمینواسیدها آمفوترند.

نکته ۲: در آمینواسیدهای طبیعی (آلفا آمینواسیدها) عامل آمینی و عامل کربوکسیلی به یک کربن متصلند.

نکته ۳: این ترکیبات واحدهای سازنده پلیمرهای طبیعی معروف به پروتئین هستند.

نکته ۴: بر اثر واکنش یک پروتئین با آب در حضور آنزیم یک آمینواسید از آن جدا شده و پروتئین کوچکتری از آن حاصل میشود. به این عمل، هیدرولیز پروتئینها میگویند.

نکته ۵: به علت توان برقراری پیوند هیدروژنی، آمینواسیدها معمولا جامدهایی با نقطه ذوب بالا هستند و انجلال پذیری کمی در حلالهای ناقطبی دارند.

نکته ۶: ساده ترین آمینواسید، گلیسین (آمینواتانوئیک اسید) نام دارد که یک آمینواسید آلفا می باشد و ساختار مولکولی آن NH₂CH₂COOH میباشد.

 

سوال کنکور: کدام یک از ترکیبات زیر آمینواسید آلفا بوده و قادر به انحلال در هگزان میباشد؟

 

جواب:

خب دانش آموزان عزیز این سوال دو قسمت دارد:

قسمت اول میگوید ترکیب آمینواسید آلفا باشد یعنی باید دنبال ترکیبی بگردیم که هر دو گروه عاملی آمین و کربوکسیل بر روی یک کربن باشد.

قسمت دوم میگوید که ترکیب قابل حل در حلال هگزان باشد. از آنجایی که میدانیم هگزان یک حلال غیرقطبی میباشد. بنابراین سوال به ما میگوید که دنبال ترکیبی باشیم که قابل حل در حلال غیرقطبی باشد.

بررسی گزینه ۱: ترکیب اول چون هر دو گروه آمین و کربوکسیل بر روی یک کربن قرار دارند بنابراین آمینواسید آلفا میباشد. ولی این ترکیب به خاطر پیوندهای هیدروژنی قوی در حلال قطبی مثل آب حل میشود و قابل انحلال در حلالهای غیر قطبی نمیباشد. بنابراین این گزینه نمیتواند درست باشد.

بررسی گزینه ۲: در این ترکیب، هر دو گروه آمین میباشند و گروه کربوکسیلی دیده نمیشود بنابراین، این ترکیب آمینواسید نمیباشد. از طرفی این ترکیب به خاطر پیوندهای هیدروژنی قوی در حلال قطبی مثل آب حل میشود و قابل انحلال در حلالهای غیر قطبی نمیباشد. بنابراین این گزینه نمیتواند درست باشد.

بررسی گزینه ۳: در این ترکیب، دو گروه آمین و کربوکسیل بر روی دو کربن قرار دارند بنابراین آمینواسید آلفا نمیباشد و این ترکیب یک آمینواسید بتا میباشد (چون گروههای آمین و کربوکسیل بر روی دو کربن کنار هم قرار گرفته اند. از طرف دیگر، این ترکیب به خاطر پیوندهای هیدروژنی قوی در حلال قطبی مثل آب حل میشود و قابل انحلال در حلالهای غیر قطبی نمیباشد. بنابراین این گزینه نمیتواند درست باشد.

بررسی گزینه ۴: در ترکیب چون هر دو گروه آمین و کربوکسیل بر روی یک کربن قرار دارند بنابراین آمینواسید آلفا میباشد. از طرفی چون این ترکیب دارای یک زنجیره هیدروکربنی طولانی میباشد (زنجیره طولانی هیدروکربنها خاصیت غیرقطبی دارند)، نمیتواند پیوندهای هیدروژنی قوی در حلال قطبی مثل آب تشکیل دهد بنابراین این ترکیب قابل انحلال در حلالهای غیر قطبی مثل هگزان میباشد. بنابراین این گزینه درست میباشد.

پس گزینه ۴ جواب درست این سوال کنکور میباشد.

 

دکتر مهدی نباتی