بررسی خواص عناصر گروه ۱ (فلزات قلیایی) – شیمی یازدهم دکتر مهدی نباتی

تحلیل و بررسی جامع تمام نکات کنکوری شیمی یازدهم

دکتر مهدی نباتی – بهترین معلم شیمی کنکور ایران

بهترین دبیر شیمی کنکور ایران بهترین استاد شیمی کنکور ایران بهترین مدرس شیمی کنکور ایران تدریس خصوصی شیمی یازدهم کنکور آموزش شیمی یازدهم کنکور

دانش آموزان کنکوری عزیزم، آنالیز و بررسی سطح کیفی سوالات کنکور تجربی و ریاضی سال های اخیر به خوبی نشان می دهد که سوالات شیمی کنکور به سمت سوالات تحلیلی پیش رفته است. از طرفی هم فصل یک شیمی یازدهم فصلی پر از مباحث تحلیلی است که دست طراحان کنکور را برای طرح سوالات شمارشی تحلیلی به شدت باز می گذارد. لذا شدیدا توصیه می کنم که از سرسری خواندن و مطالعه روزنامه واری این فصل شدیدا پرهیز کنید!!!

در این راستا، در این مقاله می خواهم تمام نکات کنکوری عناصر گروه یک جدول تناوبی را با همدیگر یاد بگیریم…

 

عناصر گروه اول جدول تناوبی

نکته اول: گروه اول شامل هفت عنصر هیدروژن (H)، لیتیم (Li)، سدیم (Na)، پتاسیم (K)، روبیدیوم (Rb)، سزیم (Cs) و فرانسیم (Fr) می باشد.

نکته دوم: هیدروژن نافلز و بقیه عناصر گروه یک فلز می باشند.

نکته سوم: آرایش الکترونی لایه آخر (لایه ظرفیت) همه عناصر این گروه به ns¹ ختم می شود. بنابراین همه عناصر این گروه متعلق به دسته s بوده و دارای یک الکترون ظرفیتی می باشند.

نکته چهارم: دقیقا به خاطر نکته سوم، عناصر این گروه بسیار واکنش پذیر بوده و خیلی تمایل دارند با از دست دادن یک الکترون به کاتیون تبدیل شده و به آرایش الکترونی پایدار گاز نجیب دوره ماقبل خود برسند.

نکته پنجم: در این گروه از بالا به پایین، با توجه به اینکه پیوسته به شماره لایه ها افزوده می شود، بنابراین شعاع اتمی افزایش می یابد.

Fr > Cs > Rb > K > Na > Li > H

نکته ششم: از بالا به پایین با افزایش شمار لایه ها، از میزان جاذبه هسته به الکترون لایه ظرفیت کاهش می یابد، لذا این الکترون تمایل زیادی به ترک عنصر دارد. در نتیجه از بالا به پایین واکنش پذیری افزایش می یابد.

Fr > Cs > Rb > K > Na > Li > H

نکته هفتم: با افزایش واکنش پذیری از بالا به پایین، تمایل برای تشکیل کاتیون افزایش می یابد.

Fr > Cs > Rb > K > Na > Li

نکته هشتم: با افزایش واکنش پذیری از بالا به پایین، خاصیت فلزی افزایش می یابد.

Fr > Cs > Rb > K > Na > Li

نکته نهم: اصولا خاصیت فلزی فرانسیم بیشترین است. ولی چون فرانسیم عنصری پرتوزا بوده و نیمه عمر کوتاهی دارد، لذا سزیم به عنوان فلزترین عنصر در نظر گرفته می شود.

نکته دهم: خاصیت الکترونگاتیوی عناصر این گروه از بالا به پایین کاهش می یابد.

H > Li > Na > K > Rb > Cs > Fr

نکته یازدهم: عناصر فلزی این گروه، نرم بوده و با چاقو به راحتی بریده می شوند.

نکته دوازدهم: فلزات قلیایی چون واکنش پذیری بالایی دارند در زیر نفت نگه داری می شوند.

نکته سیزدهم: فلز سدیم جلای نقره ای رنگ دارد ولی در تماس با هوا اکسید شده و کدر رنگ می شود.

نکته چهاردهم: فلزات این گروه با آب سریعا واکنش داده و ترکیبات بازی ایجاد می کنند به همین خاطر به فلزات قلیایی معروف هستند. در این واکنش ها، گاز هیدروژن آزاد می شود.

۲Na + 2H₂O  →   ۲NaOH + H₂

نکته پانزدهم: فلزات این گروه با هالوژن ها (مثلا گاز کلر) سریعا واکنش داده و نمک ایجاد می کنند. که شدت این واکنش ها از بالا به پایین برای فلزات قلیایی افزایش پیدا می کند و در حین واکنش، شدت نور و گرمای زیادی ایجاد می شود.

۲Na + Cl₂  →   ۲NaCl

 

دکتر مهدی نباتی

استاد برند شیمی کنکور ایران

 

معلم شیمی کنکور تهران مشهد اصفهان کرج شیراز تبریز قم اهواز کرمانشاه ارومیه رشت زاهدان همدان کرمان یزد اردبیل بندرعباس اراک اسلامشهر زنجان قزوین سنندج خرم آباد گرگان ساری شهریار شهر قدس کاشان ملارد دزفول نیشابور بابل خمینی شهر سبزوار گلستان آمل پاکدشت نجف آباد بروجرد آبادان قرچک بجنورد ورامین بوشهر ساوه 

تدریس خصوصی آنلاین و حضوری شیمی کنکور و المپیاد شیمی

قائم شهر بیرجند نسیم شهر سیرجان خوی ایلام بوکان شهرکرد سمنان فردیس مراغه شاهین شهر ملایر مهاباد سقز بندر ماهشهر رفسنجان گنبد کاووس شاهرود مرودشت کمال شهر